طرح کسب و کار

چه صاحب کسب و کاری چند ساله باشید و چه تازه شروع به فکر کردن در مورد راه اندازی یک کسب و کار کرده اید، بدون طرح کسب و کار، احتمال موفقیت کمتری خواهید داشت؛ با نوشتن بیزینس پلن و بینش عمیق گسترده ای که ارائه می کند، احتمال موفقیت شما در مسیر کاریتان افزایش می یابد. با توجه به هجوم امور روزمره یک کسب و کار، اختصاص زمان برای یک طرح تجاری حتی برای مدیرانی که از اهمیت آن آگاه هستند، ممکن است دشوار به نظر برسد و یا حتی در نظر برخی بیهوه باشد.

تعریف Business Plan: طرح کسب و کار یک سند مکتوب است که تمامی ابعاد یک کسب و کار، اهداف، چشم اندازها، استراتژی ها و جزئیات عملیاتی و مالی را مشخص می کند. بیزنس پلن به عنوان یک نقشه راه برای شرکت عمل می کند و یک نمای کلی از ساختار، نحوه مدیریت و عملیات کسب و کار ارائه می دهد.

در ادامه این مقاله، علاوه بر پاسخ کامل به سوال بیزینس پلن چیست، هرچیزی که لازم است درباره تدوین طرح کسب و کار (Business Plan) و اهمیت آن بدانید، شرح خواهیم داد و از همه مهم تر مراحل نوشتن طرح تجاری را مرور می کنیم.

اهمیت بیزنس پلن – چرا به طرح کسب و کار نیاز داریم؟

یک بیزنس پلن وقتی به درستی نوشته شود، بازدهی زیادی به همراه خواهد داشت؛ اگر در حال راه اندازی یک کسب و کار هستید، تهیه طرح تجاری مانند یک مسیریاب به شما کمک خواهد کرد؛ بینشی کارساز در خصوص چگونگی ساختار، اجرا و رشد کسب و کار جدیدتان ارائه خواهد داد و همه جزئیات و عناصر کلیدی را در معرض دید شما خواهد گذاشت. اگر مدتی است که کسب و کار خود را راه اندازی کرده اید، هیچ زمانی برای نوشتن بیزنس پلن آنقدر دیر نیست که از نوشتن آن منصرف شوید؛ در هر برهه ای از زمان همچنان می توانید به کمک این طرح، مسیر کسب درآمد خود، ادامه و افزایش آن را روشن کنید.

یک مطالعه توسط مرکزکارافرینی Bplans در سال 2018 که با همکاری دانشگاه اورگان انجام شد، نشان داد که کسب‌ وکارهایی که اقدام به نوشتن طرح تجاری کرده اند، 30 درصد سریع‌تر از بیزنس های بدون طرح کسب و کار رشد می‌کنند. در واقع، احتمال جذب سرمایه مطمئن برای مالکان با طرح ‌های تجاری، دو برابر بیشتر از صاحبان بدون برنامه است؛ زیرا اکثر سرمایه گذاران بدون یک برنامه محکم و مکتوب در یک استارتاپ یا کسب و کار کوچک سرمایه گذاری نمی کنند. یک طرح تجاری نه تنها به شما کمک می کند تا روی اهداف مشخص تمرکز کنید، بلکه به طرف های خارجی اطمینان می دهد که از قبل درباره کسب و کار خود و دوام آن فکر کرده اید.

کارآفرینان دارای طرح کسب و کار ۱۲۹ درصد احتمال رشد فراتر از مرحله راه اندازی و ۲۶۰ درصد افزایش احتمال رشد از «ایده» به «کسب و کار جدید» دارند؛ به همین دلایل است که گفته می شود بررسی تعریف Business Plan و درک این مفهوم در ساختار هر کسب و کار از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

مهم ترین فواید نگارش طرح کسب و کار چیست؟

• وضوح و جهت: یک طرح کسب و کار به روشن شدن چشم انداز، مأموریت و اهداف کسب و کار کمک می کند و مسیر روشنی را برای شرکت فراهم می کند.
• برنامه ریزی استراتژیک: یک طرح تجاری، تفکر استراتژیک را به کسب و کار هدیه کرده و به شناسایی استراتژی های کلیدی برای موفقیت و چگونگی غلبه بر موانع احتمالی کمک می کند.
• ارتباط و همسویی: همسویی اجزا بیزینس پلن تضمین می کند که همه با اهداف شرکت همسو هستند و استراتژی کلی را درک می کنند.
• مدیریت ریسک: با انجام یک تجزیه و تحلیل کامل از بازار، صنعت و چشم انداز رقابتی، یک طرح تجاری به شناسایی ریسک های بالقوه و توسعه استراتژی هایی برای کاهش آنها کمک می کند.
• برنامه ریزی و مدیریت مالی: یک طرح کسب و کار شامل پیش بینی های مالی و بودجه ای دقیق است که برای مدیریت جریان نقدی، تعیین اهداف مالی و درک امکان سنجی مالی کسب و کار ضروری است.
• تامین مالی و سرمایه گذاری: برای استارت آپ ها و کسب و کارهایی که به دنبال تامین مالی هستند، یک طرح Business Plan خوب آماده برای جذب سرمایه گذار یا تامین وام بسیار مهم است.
• پاسخگویی و اندازه گیری: یک بیزنس پلن اهداف و مقاصد مشخصی را تعیین می کند و چارچوبی را برای اندازه گیری پیشرفت و مسئول نگه داشتن شرکت برای دستیابی به اهدافش فراهم می کند.
• انطباق و انعطاف پذیری: یک طرح کسب و کار (Business Plan) علاوه بر این که چارچوبی ساختار یافته ارائه می دهد، امکان سازگاری و انعطاف پذیری را نیز فراهم می کند. در واقع با تغییر شرایط بازار یا با تکامل کسب و کار،بیزنس پلن را اصلاح کرده و ارتقا داد.

به طور کلی، طرح کسب و کار ابزار ارزشمندی برای هدایت مسیر استراتژیک کسب و کار، انتقال دیدگاه آن به ذی‌نفعان و اطمینان از آمادگی شرکت برای موفقیت است؛ اما اینکه تنها بدانید بیزینس پلن چیست؟ سودی برای شما ندارد؛ بلکه مهم است مراحل تهیه طرح کسب و کار را با جزئیات بیشتری بدانید.

چه کسانی و در چه زمانی به طرح کسب و کار نیاز دارند؟

در یک کلام، طرح کسب و کار، یک سند مهم برای هر کسب و کاری و در هر زمانی است؛ طرح کسب و کار به عنوان یک ابزار ارزشمند برای هدایت تصمیم گیری داخلی، تعیین اهداف و اندازه گیری پیشرفت در جهت دستیابی به این اهداف عمل می کند. شاید مدیران زیادی تعریف business plan را بدانند؛ اما تصور نکنند خودشان به تدوین آن نیاز دارند. بیزینس های مختلف و البته در حیطه های فعالیت مختلف، علی الخصوص استارتاپ ها، به بیزینس پلن احتیاج دارند. برخی تصور می کنند زمان نوشتن بیزینس پلن تنها از پیش از راه اندازی کسب و کار است و تنها برای کسب و کارهای بزرگ کاربرد دارد؛ اما حتی کسب و کارهای کوچک نیز از داشتن یک طرح تجاری سود می برند.

طرح Business Plan یک نقشه راه برای رشد فراهم می کند، به تصمیم گیری استراتژیک کمک می کند و تضمین می کند که تجارت از نظر مالی پایدار است. کسب و کارهای موجود و با سابقه نیز می توانند از یک طرح تجاری برای ارزیابی مجدد استراتژی های خود، تعیین اهداف جدید و انطباق با شرایط متغیر بازار استفاده کنند؛ این فرآیند، ابزار ارزشمندی برای برنامه ریزی و توسعه بلندمدت است. در ادامه، برخی از مهم ترین برهه های زمانی که در آن بیزینس پلن، نیاز اساسی یک سازمان است، آورده شده است:

• به دنبال منابع مالی، سرمایه گذاری یا وام هستید.
• در جستجوی یک شریک یا بنیانگذار جدید می باشید.
• در صدد جذب، استخدام و حفظ استعدادهای برتر هستید.
• رشد آهسته ای را تجربه می کنید و نیاز به تغییر دارید.
• با تغییرات قابل توجهی در کسب وکار خود روبرو هستید.
• شرایط بازار تغییر اساسی کرده است.

حال می توان گفت که بیزینس پلن چیست؟ این طرح در واقع راه حلی جامع برای کسب و کارهایی است که با موارد بالا در تجارت خود مواجه شده اند و یا در پی راه اندازی و گسترش یک تجارت جدید هستند.

مراحل نوشتن طرح تجاری- اجزا بیزنیس پلن

یک بیزینس پلن استاندارد اجزاء ثابتی دارد و معمولا مراحل نوشتن طرح تجاری بر اساس ترتیب همین اجزاء است. در ادامه، این عناصر یا همان مراحل نوشتن یک برنامه کسب و کار را معرفی می کنیم. ممکن است در نظر برخی کارشناسان، اجزای اصلی یک طرح کسب و کار برای برخی حیطه های فعالیت متفاوت باشد. اجزاء و مراحلی که ما در رهسام تک در نظر گرفته ایم یک الگوی عمومی از طرح کسب و کار (Business Plan) مناسب انواع بیزنس ها و شامل 8 مرحله زیر است:

1-خلاصه اجرایی، 2-نمای کلی شرکت، 3-تحقیقات بازار، 4-تجزیه و تحلیل رقابتی، 5-شرح محصول یا خدمت، 6- استراتژی بازاریابی یا فروش، 7- اطلاعات مالی کسب و کار، 8- شرح سازمان و مدیریت، 9-درخواست بودجه، 10-ضمیمه اسناد در ادامه می توانید جزئیات هر کدام از این مراحل را مطالعه کنید:

1.طرح کسب و کار – خلاصه اجرایی

اولین بخش یک طرح کسب و کار، خلاصه اجرایی است؛ خلاصه اجرایی، ارتباط نزدیکی با مفهوم ارائه آسانسوری دارد. این خلاصه، شامل مروری کوتاه بر کسب و کار، مأموریت آن و نکات کلیدی طرح کسب و کار است. چرا در این تجارت هستید، چه چیزی می فروشید و چه اهدافی دارید؟ این خلاصه اجرایی، معمولا کمتر از یک صفحه از بیزینس پلن را به خود اختصاص می دهد. برخی توصیه می کنند این بخش را در انتهای مراحل نوشتن طرح کسب و کار بنویسید؛ چرا که در انتهای نگارش است که می توانید خلاصه ای از همه بخش های ضروری ایجاد کنید. البته همچنان مکان قرار گیری این بخش، ابتدای بیزنس پلن است. در خلاصه اجرایی، شفاف، قوی و مطمئن باشید؛ صحبت درباره دستاوردها، فرصت ها، پیشنهاد ویژه شما، جزئیات تخصص و شرایط مالی فعلی شما می تواند مخاطبتان را تا پایان طرح Business Plan با شما نگه دارد.

2.اجزا بیزنس پلن – شرح شرکت

در بخش دوم از اجزا بیزنس پلن، یعنی شرح شرکت یا کسب و کار به طور مفصل تر و دقیق به شرح شرکت، ماهیت کسب و کار، محصولات یا خدمات آن، بازار هدف و ارزش پیشنهادی منحصر به فرد خود می‌پردازیم. سه عنصر اساسی در شرح شرکت، ماموریت، تاریخچه و اهدافی هستند که شرکت شما دنبال می کند. جزییاتی که در این مرحله از طرح کسب و کار ارائه می کنید، تصویر کامل تری از آنچه که هستید در ذهن مخاطبین کسب و کارتان ایجاد می کند.

ماموریت شرکت شما به اساس دلیل وجود کسب و کارتان اشاره می کند. این موضوع نباید محدود به چیزی که می‌فروشید باشد؛ بلکه باید احساس مخاطبتان را نیز درگیر کند و الهام بخش باشد. این بخش از طرح کسب و کار، خواننده را به اینکه شما باید در بازار بمانید مطمئن می کند؛ اما نباید خلاف واقعیت و تنها یک شعار باشد؛ چراکه اگر در تمامی ابعاد کسب و کار شما دیده نشده یا مغایرتی مشاهده شود، می تواند اعتبار شما را خدشه دارد کند.

تاریخچه شرکت شما نیز در این بخش از بیزینس پلن مشخص می گردد. در این تاریخچه، تاریخ شروع به فعالیت، نقاط عطف، مکان شرکت، کارکنان، نقش مدیران و … شرح داده می شود.

آنچه این قسمت از طرح کسب و کار (Business Plan) را کامل می کند، صحبت درباره اهداف تجاری کسب و کار شماست. اهداف شما باید خاص (specific)، قابل اندازه گیری (measurable)، قابل دستیابی (achievable)، مرتبط (relevant) و در زمان مشخص (time-bound) باشند. اصطلاحا به اهدافی با این شرایط SMART می گوییم.

3.مراحل بیزینس پلن  – تجزیه تحلیل بازار

بخش سوم از بیزینس پلن جایی است که دیگر از خودتان حرف نمیزنید؛ بلکه به تجزیه و تحلیل بازاری که در آن فعالیت می کنید، خواهید پرداخت. ارزیابی صنعت، بازار هدف و چشم انداز رقابتی از جمله روندهای بازار، جمعیت شناسی مشتری، اندازه بازار، معرفی رقبا و … در این بخش باید با عدد و رقم های مشخص تعریف شوند. این بخش طرح کسب و کار مشخص می کند که شما بازار هدف مناسبی را برگزیده اید یا خیر. این اطلاعات هم می تواند سرمایه گذاران را متقاعد کند و هم مشخص کند مفروضات شما تا چه اندازه به واقعیت نزدیک است. انجام امور زیر و بهره گیری از ابزار ها می تواند شما را برای نوشتن طرح کسب و کار در این بخش کمک کند:

درک مخاطب ایده آل، تحقیق درباره روند صنعت با ابزارهایی چون گوگل ترند، رسانه های تجاری و …  ، پیش بینی های آگاهانه، استفاده از داده های تحقیقات دانشگاهی و انجمن های صنعتی.

4.مراحل نوشتن بیزینس پلن – تجزیه تحلیل رقابتی

در این قسمت از مراحل نوشتن بیزینس پلن، باید به سراغ تجزیه و تحلیل رقابتی بروید. در تحقیقات و تجزیه تحلیل رقابتی باید به سراغ سایر شرکت هایی بروید که اکنون در بازار هدف شما در حال فعالیت هستند. اطلاعاتی که می باید در بخش تحلیل رقبا طرح کسب و کار بدست آورید شامل: میزان و محل و بودجه تبلیغات، پوشش های مطبوعاتی، نحوه خدمات پس از فروش، طراحی قیف فروش، تعیین قیمت، آنچه مشتریان و صاحب نظران درباره آنها می گویند، میزان فروش آنها و اطلاعاتی از این قبیل است. پس از آن نیاز است در این بخش بیزینس پلن نیز به بررسی تمایز خودتان این بار با رویکرد مقایسه با رقبا بپردازید؛ اگر بازار جدیدی را کشف کرده اید و محصول و خدمت جدیدی ارائه کرده اید، رقبا شما کسب و کارهایی هستند که محصول مشابه ارائه می کنند یا نیاز مدنظر شما را با روش متفاوتی پاسخ می دهند. داده های این بخش از طرح تجاری را می توانید با جدول تحلیل رقبا، منظم و گویا تر کنید.

5.مراحل طرح تجاری- شرح محصول یا خدمت

مرتبط ترین بخش در مراحل طرح تجاری با مزیتی که ارائه می کنید و مسئله ای که حل می کنید، شرح محصول یا خدمت است. شرح محصولات یا خدمات ارائه شده توسط کسب و کار به ویژگی ها، مزایا محصول و عوامل تمایز محصول شما با رقبا اشاره می کند و بخش مهمی از بیزینس پلن است. هنگامی که در طرح کسب و کار درباره محصول صحبت می کنید، نیاز است که به ویژگی های متمایز محصولتان، احساس مشتریان از استفاده از محصول شما، مواد اولیه، تولید سازگار با محیط زیست، برنامه های توسعه محصول و .. اشاره کنید.

6.اجزا طرح کسب و کار – استراتژی بازاریابی

این قسمت از اجزا طرح کسب و کار به استراتژی بازاریابی اختصاص دارد؛ برنامه های شما برای تبلیغ و فروش محصولات یا خدمات، از جمله قیمت گذاری، کانال های توزیع، تبلیغات و تاکتیک های فروش در این بخش ذکر می شوند. این استراتژی ها از این جهت در بیزینس پلن اهمیت دارند که می توانند تاثیر قابل توجهی در میزان فروش شما داشته باشند؛ تا این حد که تعیین کنند کسب و کاری وجود نداشته باشد یا یک بیزینس پر رونق داشته باشید. استراتژی های تولید سرنخ فروش، تاکتیک های افزایش نرخ تبدیل مشتریان بالقوه به مشتری وفادار، استفاده از کانال های تبلیغاتی متنوع و بهره گیری از فناوری های نوین بازاریابی و مواردی از این قبیل را می توانید در بخش استراتژی بازاریابی طرح کسب و کار ذکر کنید.

7.اجزا بیزینس پلن – اطلاعات مالی

پیش بینی های مالی یکی از اجزا بیزینس پلن است که برای سرمایه گذاران اهمیت زیادی دارد. صورت های مالی مانند صورت های درآمد (سود و زیان)، پیش بینی جریان های نقدی و ترازنامه ها که پیش بینی عملکرد مالی کسب و کار را ارائه می کنند، اطلاعات مالی شرکت شما هستند. برای کسب و کار های تازه کار که هنوز اطاعات مالی مشخصی وجود ندارد، می توانید به بودجه بندی و برنامه ها و پیش بینی های مالی خود بسنده کنید. به هر حل نباید از این بخش طرح تجاری غافل شوید؛ چرا که برای خود شما و نیز بهبود برنامه های مالی کسب و کارتان بسیار مهم است.

اطلاعات جریان درآمدی در بیزنس مدل، به تکمیل این بخش کمک خواهد کرد. نسبت ها و میانگین هایی نیز می توانید در این بخش طرح کسب و کار (Business Plan) ذکر کنید که به دریافت بهتر وضعیت مالی شما کمک خواهد کرد. مانند: نسبت حفظ درآمد خالص، زمان وصول فاکتورها، میانگین نقدینگی، نسبت هزینه های ثابت به متغیر و … . نزدیک بودن پیش بینی های شما به واقعیت نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. به این معنی که نباید درآمد آینده را دست بالا یا هزینه ها را دست پایین درنظر بگیرید. در مقاله تفاوت بیزینس مدل و بیزینس پلن می توانید با این دو مفهوم و تفاوت های آنها بیشتر آشنا شوید.

8.مراحل  Business Plan – شرح کسب و کار

در این مرحله  Business Planجزئیات در مورد ساختار سازمانی، تیم مدیریت، پرسنل کلیدی و نقش ها و مسئولیت های آنها برشمرده می شود. تمرکز بر نیروی انسانی متخصص و ساختار و سازمان دهی کارا، مشخص می کند که چرا شما تصور می کنید تیم شما می تواند اهداف شما را برآورده کند. به همین دلیل است که بخشی از طرح کسب و کار به این اختصاص دارد که ستاره های سازمان خود را معرفی کنید.

9.مراحل تهیه طرح کسب و کار – درخواست بودجه

اگر به قصد جذب سرمایه اقدام به مطالعه مراحل تهیه طرح کسب و کار کرده اید، در این قسمت درخواست بودجه خود را توضیح دهید که می تواند شامل جزئیات در مورد میزان بودجه مورد نیاز، نحوه استفاده از آن و هر گونه منابع بالقوه تامین مالی باشد. نگاه واقع بینانه و بررسی دقیق رقمی که نیاز دارید، تسلط شما به کسب و کارتان را نشان می دهد.

فروش سهام نیز راه دیگری برای کسب بودجه است. این مساله به معنای فروش درصدی از کسب و کار شما به افرادی است که احتمالا علاقه دارند در تصمیمات شرکت نیز تاثیر گذار باشند. شرکت های شتاب دهنده نیز به طور خاص برای تامین مالی استارتاپ ها، بیزنس پلن آنها را بررسی می کنند. قبل از ارائه طرح کسب و کار، به ترجیح خود برای نحوه جذب سرمایه فکر کنید و درباره انواع مسائل حقوقی مرتبط با آن اطلاعات کسب کنید.

10.اجزا طرح تجاری – ضمیمه اسناد

در آخرین جز از اجزا طرح تجاری، در صورت نیاز می توانید اسناد یا اطلاعات اضافی که طرح تجاری را پشتیبانی می کنند، مانند رزومه پرسنل کلیدی، داده های تحقیقات بازار یا اسناد قانونی ضمیمه کنید. از نظر حرفه ای، تنها ضمائمی را به طرح کسب و کار اضافه کنید که برای تکمیل اطلاعات نیاز است و به تصمیم گیری سرمایه گذاران کمک می کند.

از خودتان بپرسید فایده سند ضمیمه شده برای خوانندگان طرح کسب و کار چیست؟ همچنین با مقاصدی چون دسترسی آسان به شما و کارکنانتان می توانید اطلاعات تماس خود را نیز در این بخش اضافه کنید. برخی اسناد مهم که باید در اخرین بخش اجزا بیزینس پلن اضافه شوند عبارتند از: مجوزها، گواهینامه، اسناد ثبت اختراع، مجوزهای قانونی، مالکیت های معنوی، قرارداد های مشارکت های کلیدی و … .

تا به اینجای مقاله، اجزا طرح کسب و کار را شناختیم و پرسش بیزینس پلن چیست؟ را پاسخ دادیم؛ حال این سوال مطرح می شود که یک طرح خوب باید چه ویژگی هایی داشته باشد:

ویژگی های یک طرح تجاری خوب

یک طرح تجاری خوب، می تواند مانند یک ابزار ارزشمند در جهت رشد کسب و کار شما عمل کند. در ادامه، ویژگی هایی که تعیین می کند یک طرح کسب و کار مناسب است یا خیر آورده شده است:

• مختصر و واضح: یک بیزینس پلن طولانی و پر از جزئیات، لزوما نشان دهنده یک طرح تجاری حرفه ای نیست. یک طرح کسب و کار تجاری خوب، اطلاعات را به شیوه ای واضح و مختصر ارائه می کند و از اصطلاحات و پیچیدگی های غیر ضروری اجتناب می کند.
• واقع بینانه و قابل دستیابی: همانطور که پیش از این اشاره کردیم، در تمام مراحل نوشتن بیزینس پلن باید واقع بین باشید و اهداف و اعداد را قابل دستیابی و منطبق بر واقعیت بیان کنید. مفروضات غیر واقعی یا بیش از حد خوش بینانه می تواند اعتبار طرح را تضعیف کند.
• جامع: یک طرح کسب و کار خوب، تمامی بخش هایی که در اجزا بیزینس پلن به آنها اشاره کردیم را در بر می گیرد.
• انعطاف پذیر و قابل انطباق: یک طرح تجاری خوب ضمن تصدیق متغیر بودن شرایط بازار، ترجیحات و سلایق مشتریان و دیگر عوامل خارجی، انعطاف پذیری کسب و کار شما در برابر این تغییرات را نیز نشان می دهد.
• قابل اندازه گیری: اهداف و چشم اندازهایی که در طرح کسب و کار ذکر می کنید، باید قابل اندازه گیری باشند.
• قابل اجرا: در بخش هایی از اجزا طرح کسب و کار که در مورد برنامه های عملیاتی و اجرایی صحبت می کنید، باید یک نقشه راه روشن برای اجرا با برنامه های عملیاتی دقیق، جدول زمانی و مسئولیت ها نیز بیان کنید.

با تجسم این ویژگی ها در بیزینس پلن، یک طرح کسب و کار خوب خواهید داشت که می تواند به عنوان یک ابزار ارزشمند برای همسویی سهامداران، تامین منابع مالی، هدایت تصمیم گیری و هدایت موفقیت کسب و کار عمل کند.

به روز رسانی طرح تجاری

ممکن است شما از قبل نسبت به آماده سازی طرح تجاری اقدام کرده باشید و حال به این فکر کرده باشید که طرح قبلی را به روز رسانی یا بازنویسی کنید. این موضوع مشخص است که هر طرح کسب و کاری با توجه به تغییرات دورنی و بیرونی سازمان نیازمند ویرایش است تا بتواند همچنان مزیت های یک بیزنس پلن پاسخگو و کارا را داشته باشد. برای این اقدام 3 نکته زیر را در نظر بگیرید.

• هنگامی دوباره به سراغ طرح کسب و کار خود می روید، زمان خوبی است که ارزیابی کنید که تا چه حد در زمینه دستیابی به اهداف طرح Business Plan سابق خود موفق بوده اید. می توانید با توجه به اطلاعات جدید اهداف خود را بازنویسی کنید. همچنین می توانید درباره این بیاندیشید که چه موانعی بین موقعیت فعلی شما و اهدافی که در طرح تجاری خود پیش بینی کرده اید، فاصله انداخته است. این موضوع، ارتباط نزدیکی با بازدهی نیز دارد؛ بنابراین مهم است راهی برای اندازه گیری و مقایسه بازدهی در شرایط و قسمت های مختلف کسب و کار خو در نظر بگیرید.
• دوباره اهداف را بررسی کنید؛ یکی دیگر از مواردی که می تواند کمک کند طرح کسب و کار خود را اصلاح کنید، تمرکز دوباره بر روی اهداف است. ممکن است ماموریت و اهداف اصلی شما با تلاش هایی که می کنید همسو نباشند. پرسش های زیر می تواند این موضوع را برای شما روشن کند:
• آیا اهداف من هنوز با آنچه می خواهم مرتبط هستند؟
• آیا هنوز روی تصویر بزرگ یا BIG IMAGE که از بیزنس خود ارائه کرده ام متمرکز هستم؟
• می خواهم یک سال آینده کجا باشم و آیا برنامه های موجود بیزینس پلن مرا به جایی که می خواهم می برد؟

علاوه بر این، اقداماتی که در به روز رسانی طرح Business Plan کمک کننده هستند به شرح زیر می باشد:

• تحقیق بازار را به روز کنید.
• دوباره رقبا و تغییرات آنها را برای تکمیل مراحل طرح کسب و کار که مربوط به رقبا است، بررسی کنید.
• از تجزیه و تحلیل وضعیت مالی خود غافل نشوید.
• ریسک ها و خطرات جدید را در طرح تجاری خود بگنجانید.

نکات ظاهری برای نوشتن بیزینس پلن خوب

سرمایه گذاران معمولا از نحوه نگارش و نوشتن بیزینس پلن درباره کسب و کار شما قضاوت کرده و صبر کمی برای طرح هایی که بد نوشته شده اند، به خرج می دهند. برای نوشتن طرح کسب و کار با ظاهری درست، اصول زیر را رعایت کنید:

• طرح تجاری را بین 10 تا 20 صفحه نگه دارید. صحبت مختصر نشانه ای برای اعتماد به نفس است. تنها در صورت وجود ضرورت، بیزینس پلن را طولانی تر کنید.
• بخش بندی طرح کسب و کار، خواندن آن را راحت تر می کند. از طولانی کردن پاراگراف ها بپرهیزید. این کار باعث می شود خوانندگان بتوانند به سرعت به موضوعات مورد علاقه خود رجوع کنند و اطلاعات کلیدی را بیابند.
• اشتباهات تایپی و نگارشی را طی سه مرحله بررسی کنید. این اشتباهات می توانند اعتبار یک شرکت را زیر سوال ببرند.
• طراحی صفحات، اضافه کردن عکس و … نیز در شکل گیری ظاهر بیزینس پلن موثر هستند. چیدمان مناسب و چاپ یا صحافی مناسب طرح کسب و کار شما را حرفه ای نشان می دهد.
• یک طرح تجاری استاندارد، فونت و اندازه فونت استاندارد دارد؛ اندازه فونت 12 یا 14 و استفاده از فونت های اداری برای نوشتن بیزینس پلن مناسب است.

چگونه طرح کسب و کار (Business Plan) بنوسیم؟

حالا که به خوبی با اجزا طرح تجاری و ویژگی های طرح کسب و کار (Business Plan) خوب آشنا شده اید، لازم است نکاتی درباره چگونگی نوشتن بیزینس پلن ذکر کنیم. مهم ترین سوالی که در این زمینه توسط مدیران پرسیده می شود، این است که آیا می توانیم خودمان طرح کسب و کار تجاری بنویسیم؟ پاسخ این است: شما می توانید خودتان به نوشتن طرح تجاری اقدام کنید؛ اما مهم است که این طرح توسط افراد دیگری نیز خوانده شود. همچنین می توانید برای نگارش طرح کسب و کار از افراد دیگری کمک بگیرید. در میان اجزا طرح کسب و کار، معمولا مدیران برای بخش های مالی از افرادی همچون حسابداران کمک می گیرند.

از آنجایی که دانستن اینکه از کجا شروع کنید می تواند چالش برانگیز باشد، قالب های آماده (فرم های خام) متنوعی برای بیزینس پلن طراحی شده اند و در فضای وب قابل دستیابی هستند.

رابطه بین سی ار ام و بیزینس پلن چیست؟

تعریف Business Plan هم اکنون برای ما واضح و شفاف است؛ اما سوال دیگری که ممکن است برای کاربران سی ار ام و مشتریان رهسام تک پیش بیاید، این است که رابطه بین سی ار ام و بیزینس پلن چیست؟ طرح کسب و کار و مدیریت ارتباط با مشتریان یا همان CRM در چارچوب استراتژی و عملیات کلی یک شرکت، ارتباط نزدیکی دارند. در ادامه نکاتی که می تواند به عنوان نقاط ارتباط این دو مفهوم در نظر گرفته شود، بیان می کنیم.

1- تمرکز بر مشتری: در بخش هایی از اجزا طرح کسب و کار، جزئیات چگونگی کسب، حفظ و رشد پایگاه مشتریان ارائه می شود. از سوی دیگر سیستم CRM برای کمک به شرکت در مدیریت تعاملات خود با مشتریان فعلی و بالقوه طراحی شده است. در واقع، سی آر ام ابزاری است که می توانید  به کمک آن، آنچه در نوشتن بیزینس پلن درباره روابط با مشتریان پیش بینی کرده اید را به عمل برسانید. بخش زیادی از موفقیت یک شرکت، تمرکز بر مشتریان گره خورده است.

2- همسویی استراتژی ها: یک طرح تجاری که به خوبی توسعه یافته است، شامل استراتژی های بازاریابی و فروش برای جذب و حفظ مشتریان است. یک سیستم CRM با ارائه بستری برای مدیریت داده های مشتری، ردیابی فعالیت های فروش و تجزیه و تحلیل رفتار مشتری به اجرای این استراتژی ها کمک می کند. این سیستم تضمین می کند که استراتژی های مشتری محور شرکت که در طرح کسب و کار به آن اشاره کرده اید، به طور موثر اجرا و نظارت می شود.

3-  مدیریت داده ها: یک بیزنس پلن اغلب شامل تحقیقات بازار، تقسیم بندی مشتری و پیش بینی فروش است. یک سی ار ام نقش مهمی در مدیریت داده های مشتری، ردیابی تعاملات مشتری و ارائه بینش در مورد ترجیحات و رفتارهای مشتری ایفا می کند.

امیدواریم در پایان این مطلب به خوبی دریافته باشید که طرح کسب و کار چیست؟ و چرا تهیه آن برای کسب و کار شما مفید است. برای خواندن دیگر مطالب مربوط به مدیریت کسب و کار، به بخش مقالات رهسام تک مراجعه کنید.